Χαλαζίας

Η οικογένεια του Χαλαζία είναι η μεγαλύτερη οικογένεια από πολύτιμους λίθους. Καθώς περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό ποικιλιών. Είναι ορυκτό του πυριτίου, συγκεκριμένα πολύ καθαρό οξείδιο πυριτίου το δεύτερο πιο διαδεδομένο ορυκτό στη φύση.

Είναι σημαντικό ορυκτό της λιθόσφαιρας και συμμετέχει στα συστατικά της σε ποσοστό περίπου 12%. Επίσης είναι το μοναδικό ορυκτό που αποτελείται αποκλειστικά από πυρίτιο και οξυγόνο. Τα ιόντα του χαλαζία είναι πολύ ισχυρά συνδεδεμένα και για αυτό έχει μεγάλη σκληρότητα.

Απαντάται σε πολλές και ποικίλες μορφές, έχοντας χρώμα από σκούρο καφέ-μαύρο (καπνιάς) έως τελείως διαφανές. Στα πετρώματα συναντάται σε κοκκώδη ή κρυσταλλική μορφή. Αποτελεί ορυκτολογικό συστατικό των όξινων εκρηξιγενών πετρωμάτων, όπως και μεταμορφωσιγενών και ιζηματογενών πετρωμάτων.

Είναι γνωστός διεθνώς με το όνομα «Quartz», όρος που προέρχεται από την παλαιά γερμανική λέξη «Quarz» αγνώστου ετυμολογίας. Εμφανίζει πιεζοηλεκτρικές ιδιότητες.

Κτήμα Γάμου Άρτεμις

Η μεγάλη αυτή οικογένεια διαιρείται σε δυο βασικούς τύπους:

Κρυσταλλικός Χαλαζίας, ο οποιός περιλαμβάνει:

• Αμέθυστος
• Ορεία Κρύσταλλος
• Κιτρίνης
• Αβεντουρίνης
• Καπνίας Χαλαζίας
• Ροδόχρωμος Χαλαζίας
• Πρασιολίτης
• Πράσιο
• Μπλε Χαλαζίας
• Γαλακτοειδής Χαλαζίας
• Χαλαζίας με Ρουτίλιο
• Χαλαζιας με Τουρμαλίνη
• Μάτι της γάτας
• Μάτι της τίγρης
• Μάτι του Γερακιού

Κρυπτοκρυσταλλικός χαλαζίας (χαλκηδόνιος):

• Χαλκηδόνιος
• Κορνήλιος
• Σάρδιος
• Χρυσοπράσιο
• Ηλιοτρόπιο ή Αιματόπετρα
• Απολιθωμένο Ξύλο
• Αχάτης – Δενδρίτης Αχάτης
• Όνυχας – Σαρδόνυχας
• Πυριτόλιος
• Ιάσπης

Ο χαλαζίας εξαιτίας της ιδιότητάς του να πάλλεται με συχνότητα 32.768 κύκλους ανά δευτερόλεπτο όταν τον διαπερνά ηλεκτρικό ρεύμα, έχει αποτελέσει σημαντικό υλικό στην ωρολογοποιΐα.

Είχε χρησιμοποιηθεί από παλιά ως δονητής σε ηλεκτρονικά κυκλώματα, αλλά το 1969 κατασκευάστηκε το πρώτο εμπορικό ρολόι μπαταρίας με χαλαζία που χρησιμοποιούσε επίσης ένα μικροσκοπικό ολοκληρωμένο κύκλωμα (ΙC) για να μεταδώσει κίνηση στους δείκτες. Σήμερα είναι πολύ δημοφιλής για την χρησιμοποίησή του σε ρολόγια τα οποία φέρουν και το λογότυπο Quartz. Σήμερα πολλά ρολόγια με χαλαζία έχουν ψηφιακή ένδειξη και δεν χρησιμοποιούν καθόλου κινητά μέρη.

Χρήσεις

Αυτούσιος χρησιμοποιείται για την κατασκευή ωρολογίων και ωρολογιακών μηχανισμών και σε ηλεκτρονικά κυκλώματα χρονισμού. Χρησιμεύει, επίσης, για την παρασκευή πυριτίου, ενώ οι ημιπολύτιμες μορφές του χρησιμεύουν στην διακοσμητική και την κοσμηματοποιία. Η ορεία κρύσταλλος χρησιμοποιείται για την κατασκευή οπτικών συσκευών.

Χρησιμεύει, επίσης, για την παρασκευή γυαλιού, υπό μορφή κόνεως (χαλαζιακή άμμος) ως λειαντικό, λόγω της υψηλής σκληρότητάς του, ως συστατικό στην παρασκευή ορισμένων τύπων πορσελάνης και, ως πέτρωμα (ψαμμίτες, χαλαζίτης) στην οικοδομική.